Bewust van Pasen – zeven ideeën voor de veertigdagentijd

Op Aswoensdag begint de veertigdagentijd, bij uitstek een periode om je voor te bereiden op een van de mooiste christelijke feesten van het jaar. Misschien is vasten van voedsel het eerste wat bij je opkomt om die veertig dagen bewust door te komen. Maar je ziet ook dat mensen dit vasten steeds breder opvatten, door rust te nemen en bewuster te leven. Er is extra aandacht voor voeding; is het gezond en is het eerlijk? Of men gaat de tijd anders indelen; minder ‘schermen’, meer lezen of luisteren. De uitdaging is om uit te zoeken wat bij jouw gezinssituatie past. Wie weet helpen deze ideeën je op weg:

• Er zijn allerlei vormen van vasten rondom voedsel mogelijk. Geen tussendoortjes, alleen groenten en fruit, geen vlees bij het avondeten. Vasten werkt vooral als je gemotiveerd en overtuigd bent voor een bepaald doel. Jouw doel is voor je kinderen en tieners misschien niet zo makkelijk invoelbaar. Bespreek daarom vooraf met je kinderen waarom je het belangrijk vindt om te vasten en vraag hen of ze mee willen doen en op welke manier. Je kunt ervoor kiezen om samen met andere gezinnen deze uitdaging aan te gaan. Dan eet je elke week een keer samen volgens jullie ‘vasten-afspraak’. Dat is vaak leuker en motiverender dan alleen.
• Maak een 40-dagen-kalender. (Let op: deze kost wat voorbereidingstijd!) Zoek of maak iets met veertig vakjes (google even op “adventkalender” en je krijgt ‘tig’ ideeën). Vul alle vakjes met spullen of symbolen die te maken hebben met de veertigdagentijd. Denk aan een houten kruisje, een bijbeltekst op een mooie kaart, een doornenkroon, een haan, brood en wijn ... Je kunt er in de weekenden iets ‘groters’ in doen, zoals een film over het leven van Jezus of een ‘bon’ voor een gezellige maaltijd thuis. Neem de leeftijd van je kinderen als uitgangspunt en laat elke dag iemand anders een laatje openen.
• Neem een groot vel papier (A1) en maak daarop een raster van 46 hokjes. Vul de nummers van de dagen in en zet er data bij. Bespreek met elkaar hoe jullie deze veertig dagen en zes zondagen gaan invullen. Bijvoorbeeld: op zaterdagavond 14 maart kijken we een film over het leven van Jezus. Zondag 29 maart zorgt de tienerzoon ervoor dat er iets lekkers gebakken is. We vasten in de derde week van snoepjes en geven in de vierde week allemaal iets weg aan iemand die het nodig heeft. Denk niet te ingewikkeld, maar kies ook voor activiteiten die je anders niet zo snel doet. Maak ruimte voor feest op de zondagen en ingetogenheid op de andere dagen. Hang het op een zichtbare plaats.
• Maak met elkaar een veertigdagenboek. Plan een moment per week waarop de tafel vol ligt met papier, lijm, stiften, scharen en ander mooi knutselmateriaal. Kies een vast formaat papier zodat je er echt een boekje van kunt maken. Je kunt zelfs afspreken om per week bepaalde kleuren te gebruiken. Als je elke week een onderwerp kiest, kun je van daaruit werken. Denk bijvoorbeeld aan Jezus’ doop, Jezus’ wonderen, onze zonden en schuld, het avondmaal of kruisiging en opstanding. Zoek op internet naar kleurplaten, werkjes en schilderideeën. Maak er een gezellig familiemoment van. Vooral jonge kinderen genieten ervan als hun ouders ook de tijd nemen om mee te kleuren en knutselen. Verwerk alle knutsels bij elkaar in een boek.
• Vasten kan op allerlei manieren. Bespreek met elkaar welke vorm van vasten voor jullie gezin of voor ieder afzonderlijk passend is. Aan welke gewoonte ben je erg gehecht, maar kan ook wel wat minder? Dat is een spannende vraag op zich. Minder gamen, minder tv, minder tijd in de badkamer doorbrengen, minder hechten aan rommel (en dus opruimen). Geef als ouder(s) het goede voorbeeld door eerst jouw uitdaging te noemen. Vasten doet altijd ergens ‘zeer’, het schuurt. Kun je hier met elkaar afspraken over maken? Begin met een week en kijk in het weekend wat er wel en niet is gelukt. Je kunt de weekenden ook gebruiken om wat langer na te denken over het waarom van vasten; het loslaten, dichter bij God komen, vrij worden. Uitdaging is het sleutelwoord bij kinderen en tieners.
• Spreek voor één dag door de week en één dag in het weekend een moment af dat jullie je voorbereiden op Pasen. Verdeel de momenten over het gezin, zodat steeds een ander het moment inhoud geeft. Het mag over het leven van Jezus gaan en zijn “gang” naar Jeruzalem. Denk aan een korte quiz, het kijken van een stukje film, verhalen over Jezus uitbeelden, brood bakken en avondmaal vieren, naar een concert of tentoonstelling gaan.
• Het is heerlijk om een goed boek (voor) te lezen. Maar komt het daar nog van? Ga met je kinderen op zoek naar een mooi boek over een held en lees dat voor. Maak het haalbaar; drie keer in de week na het eten een halfuurtje bijvoorbeeld. Vinden ze het geen aantrekkelijk idee? Spreek af dat jullie het een week proberen. Als ze eenmaal in het verhaal zitten, wordt het voorleesmomentje iets om naar uit te kijken. Naar aanleiding van het verhaal over de held kun je praten over onze held Jezus. Wat gaan we binnenkort vieren? Krijg je je tieners niet mee? Kijk met hen eens een paar heldenfilms en knoop daar een filmbespreking aan vast. Vooral de films van ‘Marvel’ lenen zich hiervoor. Denk aan de vraag; wat is de parallel tussen deze held en held Jezus?

- De veertigdagentijd loopt van aswoensdag tot stille zaterdag.
- Noach, Mozes en Elia; allemaal moesten ze veertig dagen wachten. Jezus trok zich veertig dagen terug in de woestijn. Je bent dus in goed gezelschap als je de veertig dagen tijd gebruikt om te bidden en te vasten.
- De veertigdagentijd duurt eigenlijk 46 dagen. De zondagen tellen niet mee als vastendagen; vandaar veertig dagen.
- De datum voor Pasen werd vastgelegd in het Concilie van Nicea in het jaar 325. Gewoon een afspraak tussen bisschoppen dus (Wikipedia).